จากการประชุมคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (คปก.) ครั้งที่ 8/2566 โดยมี ร้อยเอก ธรรมนัส พรหมเผ่า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (รมว.กษ.) เป็นประธานฯ พร้อมด้วย นายวิณะโรจน์ ทรัพย์ส่งสุข เลขาธิการสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) โดยหนึ่งในมติสำคัญของที่ประชุม คปก. คือ การห้ามเผาเศษวัสดุทางการเกษตร ขยะมูลฝอย สิ่งของไม่พึงประสงค์ ฯลฯ ในเขตปฏิรูปที่ดิน

          ปัญหามลพิษทางอากาศ ฝุ่น PM2.5 ในประเทศไทย ทวีความรุนแรงขึ้นทุกปี กอปรกับปัญหาโลกร้อน ทำให้ปัญหาหมอกควันและฝุ่นละอองในอากาศอยู่ในระดับที่เป็นอันตรายต่อการดำรงชีวิต นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี จึงมีนโยบายเน้นย้ำให้ปัญหานี้เป็นวาระระดับชาติ ซึ่งต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่ายทั้งภาครัฐและเอกชน

          รมว.กษ. ได้มีนโยบายสั่งการให้หน่วยงานในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (กษ.) ตั้งเป้าการลดการเผา ในพื้นที่เกษตรกรรมลดลงร้อยละ 50 ครอบคลุมพื้นที่ 17 จังหวัด ของภาคเหนือและภูมิภาคอื่น ๆ ส.ป.ก. เป็นหน่วยงานภายใต้ กษ. ดูแลพื้นที่เกษตรกรรมกว่า 40 ล้านไร่ทั่วประเทศ โดยหลายพื้นที่ยังเผาเศษซากพืช วัชพืช และเศษวัสดุการเกษตรที่เหลือจากกระบวนการเพาะปลูกและเก็บเกี่ยว ทำให้เกิดหมอกควันและฝุ่นควันซึ่งเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้ ฝุ่นละอองที่มีค่าสูงเกินมาตรฐาน ส่งผลกระทบโดยตรงต่อสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจและสุขภาพ

          จากปัญหาที่กล่าวข้างต้น ที่ประชุม คปก. จึงมีมติกำหนดหน้าที่ให้เกษตรกรที่ได้รับการจัดที่ดินห้ามกำจัดวัสดุทางการเกษตร ฟางข้าว ตอซังข้าว ซังข้าวโพด หญ้า หรือขยะมูลฝอย หรือสิ่งอันไม่พึงประสงค์ใด ๆ โดยการเผาอันก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสภาพดิน หรือก่อให้เกิดความเสียหายแก่สิ่งก่อสร้างในโครงการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม หรือการทำประโยชน์ในที่ดินของเกษตรกรอื่น หรือสภาพแวดล้อม ถ้าเกษตรกรไม่ปฏิบัติตามหน้าที่ที่กำหนดไว้ ให้ปฏิรูปที่ดินจังหวัดจะมีหนังสือเตือนให้ปฏิบัติให้ถูกต้องภายในเวลาที่กำหนด ถ้าเกษตรกรยังคงฝ่าฝืนโดยไม่มีเหตุอันสมควรเลขาธิการ ส.ป.ก.หรือผู้ซึ่งเลขาธิการ ส.ป.ก. มอบหมายจะมีคำสั่งให้สิ้นสิทธิและต้องออกจากที่ดิน

          นอกจากนี้ ที่ประชุม คปก. มีมติให้สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม แจ้งเวียนมติ คปก. โดยแจ้งให้สำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัด (ส.ป.ก. จังหวัด) จัดทำประกาศ ส.ป.ก. จังหวัด ประชาสัมพันธ์ ในพื้นที่และในระบบสารสนเทศ แจ้งมติ คปก. เรื่อง กำหนดหน้าที่เกษตรกรที่ต้องปฏิบัติเพิ่มเติม รวมถึงผลของการฝ่าฝืนการไม่ปฏิบัติตามหน้าที่ที่กำหนด